Zwangerschapskwaaltjes

Zwangere vrouw liggend op de bank, met handen op de buik.
Als je zwanger bent, verandert er veel in je lichaam: er groeit een nieuw mensje! Soms kun je daardoor last hebben van allerlei symptomen. Expert Tamara bespreekt veelvoorkomende klachten en kwaaltjes én geeft tips wat je kunt doen.
Zwangere vrouw liggend op een bank, hand op buik.

Buikklachten

1. Buikpijn

  • Waar kun je last van hebben? Er is een baby in de maak en dat groeien kan soms pijnlijk zijn. In het allereerste begin van je zwangerschap kun je bijvoorbeeld last hebben van innestelingskrampen. Deze buikpijn lijkt op menstruatiepijn, maar is vaak wat minder hevig en duurt een dag of 2. Later kun je ook last krijgen van bandenpijn (zie klacht 3).

  • In welke periode van je zwangerschap? Innestelingskrampen kunnen helemaal aan het begin van je zwangerschap voorkomen. Als je cyclus regelmatig is, is dat meestal 5 tot 12 dagen na de bevruchting. Of anders gezegd: 5 dagen voordat je ongesteld zou worden.

  • Hoe komt het? Innestelingskrampen ontstaan doordat de bevruchte eicel zich hecht in de baarmoederwand. Soms springt er hierbij een bloedvaatje waardoor er ook een ‘innestelingsbloeding’ kan optreden.

 

  • Wat kun je er zelf aan doen? Heb je last van innestelingskrampen of andere buikpijn? Deze tips kunnen helpen:
    - Gebruik een kruik met warm water (niet te heet) op je buik;
    - Vermijd zwaar tillen en overbelasting van je lichaam;
    - Neem genoeg rust, zodat je lichaam kan wennen aan de veranderingen.

  • Wanneer naar de huisarts? Als de pijn aanhoudt of steeds erger wordt. Neem ook contact op als je andere symptomen hebt, zoals bloedverlies (anders dan de innestelingsbloeding) of hevige krampen.


2. Harde buik

  • Waar kun je last van hebben? Je buik voelt gespannen of hard aan.

  • In welke periode van je zwangerschap? Harde buiken komen vaak voor in het tweede en derde trimester.

  • Hoe komt het? Je baarmoeder (een grote spier) trekt samen. Dit kan komen door bijvoorbeeld bewegingen van jezelf of je baby en/of door stress, je darmen en je blaas. Harde buiken worden ook wel Braxton-Hicks-contracties, oefenweeën of valse weeën genoemd.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Zorg voor genoeg ontspanning en rust;
    - Verander van activiteit: als je heel druk was, neem dan pauze. Heb je al een tijd gezeten of gelegen? Ga dan juist lekker bewegen.

  • Wanneer naar de huisarts? Bel je verloskundige of gynaecoloog als 1 of meer van onderstaande punten voor jou geldt:
    - Je hebt vaak harde buiken;
    - Je klachten worden steeds erger;
    - Je verliest bloed of vocht;
    - Je voelt je baby minder bewegen.


3. Bandenpijn

  • Waar kun je last van hebben? Je kunt pijn of een stekend gevoel in je zij voelen en ook in de onderbuik, rond het schaambot. De pijn kan doortrekken naar je onderrug, vagina en schaamlippen.

  • In welke periode van je zwangerschap? Bandenpijn kan al voorkomen in het begin van je zwangerschap. Het wordt vaak erger vanaf week 20, als je baby harder gaat groeien.

  • Hoe komt het? Je baarmoeder hangt aan 4 ‘banden’ in je buik. Wanneer je baarmoeder groeit, rekken die banden uit. Dat kan pijnlijk zijn. De klachten komen vooral voor bij plotselinge bewegingen, zoals bukken, tillen, hoesten, niezen, als je baby zich omdraait en bij sporten en bewegen.

  • Wat kun je er zelf aan doen? Je kunt bandenpijn niet altijd voorkomen, maar soms wel verlichten. Onderstaande adviezen (sowieso belangrijk als je zwanger bent) kunnen daarbij helpen:
    - Probeer rustig te bewegen en rust genoeg uit.
    - Vermijd plotselinge bewegingen en zwaar tillen.

  • Wanneer naar de huisarts? Als de pijn zeer hevig is of langer aanhoudt.


4. Misselijkheid

  • Waar kun je last van hebben? Je kunt je misselijk voelen, vooral in de ochtend. Soms moet je ook overgeven.

  • In welke periode van je zwangerschap? Misselijkheid komt vooral voor in de eerste 4 maanden van je zwangerschap.

  • Hoe komt het? De misselijkheid ontstaat door hormonale veranderingen.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Eet ’s ochtends voordat je opstaat al iets kleins en gezonds. Bijvoorbeeld een volkorencracker of wat fruit.
    - Gember(thee) zou mogelijk kunnen helpen tegen misselijkheid.

  • Wanneer naar de huisarts? Neem contact op als 1 of meer van onderstaande punten voor jou geldt:
    - De misselijkheid en/of het overgeven is na een paar weken niet over;
    - Je kunt zelfs geen vocht binnenhouden;
    - Je verliest meer dan 5% van je gewicht dat je had voor je zwanger werd. Bijvoorbeeld als je voor je zwangerschap 70 kilo woog en je nu 66,5 kilo of minder weegt.


5. Maagzuur

  • Waar kun je last van hebben? Maagzuur geeft vaak een brandend gevoel in je borst of keel.

  • In welke periode van je zwangerschap? Dit kan op elk moment in je zwangerschap voorkomen, maar komt vaker voor in het tweede en derde trimester.

  • Hoe komt het? Maagzuur ontstaat door hormonale veranderingen en door de druk van je groeiende baarmoeder op je maag. Daardoor kan de sluitspier tussen je maag en slokdarm verzwakken.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Zorg dat je goed rechtop zit tijdens en na het eten, zodat je maag niet in de knel raakt;
    - Eet langzaam en kauw goed;
    - Rust voor en na de maaltijd even uit voordat je opstaat;
    - Eet liever 6 keer per dag een kleine maaltijd, dan 3 keer per dag een vol bord;
    - Let op met cafeïne, vet, kauwgum en zure vruchtensappen. Deze kunnen je maag nog meer irriteren.

  • Wanneer naar de huisarts? Als je last blijft houden van maagzuurklachten of als ze ernstig worden.


6. Obstipatie

  • Waar kun je last van hebben? Door obstipatie (of verstopping) kun je minder vaak poepen dan je gewend bent. Hierdoor kun je ook last krijgen van buikpijn en een opgeblazen gevoel.

  • In welke periode van je zwangerschap? Dit komt vaak voor in het tweede en derde trimester.

  • Hoe komt het? Hormonale veranderingen zorgen ervoor dat de darmbewegingen trager verlopen. Je groeiende baarmoeder oefent steeds meer druk uit op je darmen.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Eet genoeg vezels uit groente, fruit, volkorenproducten, peulvruchten en noten;
    - Drink genoeg water. Je hebt minimaal 1,5 tot 2 liter per dag nodig;
    - Ga meteen naar de wc als je voelt dat je moet, ook als je niet thuis bent. Zit gehurkt en zet je voeten iets gespreid (eventueel op een krukje);
    - Blijf in beweging, zoals met een goede wandeling. Wanneer jij beweegt komen je darmen ook in beweging.

  • Wanneer naar de huisarts? Als de klachten blijven, ondanks veranderingen in je dieet, of als je erge buikpijn hebt.


Vaginale en plasklachten

1. Afscheiding

  • Waar kun je last van hebben? Als je last hebt van afscheiding, komt er meer helder of melkachtig vocht uit je vagina dan je gewend bent.

  • In welke periode van je zwangerschap? Afscheiding kan je hele zwangerschap door voorkomen.

  • Hoe komt het? Om infecties te voorkomen maakt je lichaam, door hormonale veranderingen, meer afscheiding aan als je zwanger bent.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Houd je vagina schoon en droog. Gebruik geen geurige zeep of sprays;
    - Draag ademend ondergoed van katoen.

  • Wanneer naar de huisarts? Als je afscheiding abnormaal ruikt, van kleur verandert of als je ook jeuk of irritatie hebt.


2. Blaasontsteking en vaker plassen

  • Waar kun je last van hebben? Als je zwanger bent blijft een blaasontsteking nogal eens onopgemerkt. Dat komt doordat pijn bij het plassen, dé klacht bij blaasontsteking, bij zwangere vrouwen minder vaak voorkomt. Bovendien is ‘vaak een beetje moeten plassen’ niet alleen een symptoom van een blaasontsteking, maar óók een zwangerschapskwaal. Daarom denken veel zwangere vrouwen dat hun plasklachten erbij horen. Andere symptomen van een blaasontsteking: zeurende pijn in je onderbuik, pijn in je rug (onder je ribben) en je plas kan er anders uitzien of anders ruiken. Neem deze klachten serieus, want sommige bacteriën die een blaasontsteking veroorzaken kunnen schadelijk zijn voor jou en je baby.

  • In welke periode van je zwangerschap? Blaasontsteking kan op elk moment in je zwangerschap ontstaan.

  • Hoe komt het? Tijdens je zwangerschap wordt je blaas wat slapper en blijft er vaker wat plas in achter. Hierdoor krijgen bacteriën die een blaasontsteking veroorzaken meer kans.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Heb je een blaasontsteking? Drink extra veel water of thee (2-3 liter per dag) om je urinewegen door te spoelen;
    - Moet je (vaker) plassen? Ga dan meteen naar de wc. Ga sowieso regelmatig, zo blijft je blaas niet te lang vol.

  • Wanneer naar de huisarts? Neem altijd contact op met de huisarts(enpost) als je zwanger bent en denkt dat je een blaasontsteking hebt. Sommige bacteriën die blaasontsteking veroorzaken, kunnen schadelijk zijn voor je baby en voor jezelf. Je huisarts laat je plas onderzoeken en schrijft je zo nodig een (onschadelijk) geneesmiddel voor.


Pijn en koorts

1. Hoofdpijn

  • Waar kun je last van hebben? Hoofdpijn komt vaak voor als een bonzend of kloppend gevoel in je hoofd.

  • In welke periode van je zwangerschap? Hoofdpijn komt het meest voor in het eerste trimester, maar kan ook in de rest van je zwangerschap voorkomen.

  • Hoe komt het? Hoofdpijn kan ontstaan door hormonale veranderingen, stress, vermoeidheid, veranderingen in je bloedsuikerspiegel of bij griep.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Zorg voor genoeg rust en regelmatige maaltijden om schommelingen in je bloedsuikerspiegel te voorkomen;
    - Drink genoeg water (1,5-2 liter per dag) om uitdroging te voorkomen;
    - Vermijd stress en probeer ontspanningsoefeningen, zoals ademhalingsoefeningen.

  • Wanneer naar de huisarts? Als je hoofdpijn aanhoudt, hevig is of als je ook andere symptomen hebt, zoals wazig zien.

 

 


2. Koorts

  • Waar kun je last van hebben? Koorts komt voor wanneer je lichaamstemperatuur boven de 38 graden Celsius stijgt. Vaak komt het samen met koude rillingen en zweten.

  • In welke periode van je zwangerschap? Koorts kan altijd voorkomen, net als toen je nog niet zwanger was. Het ontstaat niet door je zwangerschap, maar het kan je zwangerschap soms wel beïnvloeden.

  • Hoe komt het? Koorts kan een teken zijn van een infectie zoals een blaasontsteking (zie klacht 8), griep of verkoudheid.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Drink genoeg water (1,5-2 liter per dag) en rust goed uit;
    - Neem paracetamol als je koorts hebt (altijd in overleg met je arts);
    - Zorg dat je lichaam de warmte kwijt kan. Draag luchtige kleding en slaap onder dun beddengoed.

  • Wanneer naar de huisarts? Neem contact op als 1 of meer van onderstaande punten voor jou geldt:
    - Je hebt langer dan 3 dagen koorts (minstens 38 graden Celsius);
    - Je temperatuur is op enig moment hoger dan 38,5 graden Celsius;
    - Je kindje beweegt minder dan normaal;
    - Je hebt erge buikpijn of verliest bloed;
    - Je hebt veel harde buiken;
    - Je voelt je benauwd of suf;
    - Je koorts is een paar dagen weg en komt dan terug;
    - Je maakt je zorgen.


Vocht vasthouden

1. Vocht vasthouden

  • Waar kun je last van hebben? Vocht vasthouden komt vaak voor als zwelling in je enkels, handen, voeten en gezicht.

  • In welke periode van je zwangerschap? Tijdens je hele zwangerschap kun je meer vocht vasthouden. Je merkt er het meeste van in de laatste maand van je zwangerschap.

  • Hoe komt het? Vocht vasthouden ontstaat vaak door hormonale veranderingen die de bloedvaten beïnvloeden en de druk van de groeiende baarmoeder op de bloedvaten.

  • Wat kun je er zelf aan doen?
    - Genoeg drinken helpt om extra vocht sneller af te voeren. Drink zo’n 1,5 tot 2 liter per dag. Het liefst water of thee, maar alle soorten vocht tellen mee;
    - Blijf regelmatig sporten/bewegen tijdens je zwangerschap;
    - Leg je benen wat hoger als je zit of ligt.

  • Wanneer naar de huisarts? Als je een hoge bloeddruk hebt en (plotseling veel) vocht vasthoudt.

 

 


Meer doen?

Pak jouw gezonde moment

Elke dag is een nieuwe kans om goed voor jezelf te zorgen. Dus zet die (kleine) stap met onze experts! Ontdek de beste work-outs, ontspan- en slaapoefeningen, eettips en meer in korte video’s.

Ontdek inspirerende video’s
Collage van gezonde levensstijl: avocados, sportschoenen, gewichten, gezonde maaltijden en personen bezig met fitnessoefeningen, yoga en ontspanning.

Ontmoet onze experts

Werken aan een gezondere leefstijl: dat is samen makkelijker dan alleen. Onze experts zijn er voor je met tips, recepten en trainingen.

Bekijk de experts
Groep mensen met onherkenbare gezichten op een blauwe achtergrond.

Hoe gezond leef jij?

Kom er snel achter met onze gratis Leefstijlcheck. Krijg persoonlijk advies en ga direct aan de slag met de tips van onze 12 leefstijlexperts, heel veel inspiratie én gezonde extra’s. Doe mee!

Lees meer over de Leefstijlcheck
Ontdek de Leefstijlcheck in de AH app met voedings-, beweeg- en slaapstatistieken op een smartphone.